Słownik

Bóg – wierzymy, iż Bóg to Wieczny Ojciec, Jego Syn, Jezus Chrystus, i Duch Święty. Głową tej Trójcy jest Ojciec w Niebie, a Syn i Duch Święty towarzyszą Mu w planie stworzenia i zbawienia świata. W ramach całego Ruchu Świętych w Dniach Ostatnich teologie są podobne lub czasem zasadniczo się różnią.

Brigham Young (1801-1877) – Drugi prezydent Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (w latach 1847-1877). Skutkiem nasilonych prześladowań wobec członków Kościoła, po śmierci Józefa Smitha (pierwszego Proroka) B. Young poprowadził świętych z Illinois na zachód ku Terytorium Słonego Jeziora (EXODUS MORMOŃSKI). Mormoni założyli tam Terytorium Utah, które 4 stycznia 1896 roku stało się czterdziestym piątym stanem USA.

Chrzest (przez pełne zanurzenie) – konieczny krok do uzyskania wybaczenia grzechów i wejścia na drogę powrotu do Boga.

Deseret (alfabet) - specjalny fonetyczny zapis języka angielskiego przeznaczony do ułatwienia nauki tego języka. Stworzony w USA w XIX wieku przez członków Kościoła dla cudzoziemców przyłączających się do Ruchu Świętych. Nazwa alfabetu pochodzi z Księgi Mormona (dokładnie z Księgi Etera) od słowa oznaczającego "pszczołę". Alfabet deseret wyszedł z użycia.

Doktryna i Przymierza - tytuł zbioru współczesnych objawień danych Józefowi Smithowi i jego następcom. W literaturze polskojęzycznej można spotkać się też z tytułem Nauki i Przymierza - popularnym i powszechnie używanym w polskim Kościele do 2020 roku.

Jezus Chrystus – jest pierwszym Dzieckiem Ojca w Niebie, pierworodnym wobec wszelkich istot. W konsekwencji jest też starszym Bratem dla całej ludzkości. Z własnej woli został on Zbawicielem.

Józef Smith (1805-1844) – założyciel i przywódca ruchu Świętych w Dniach Ostatnich. Dla wyznawców Kościoła jest pierwszym prorokiem nowożytnym (pierwszym prorokiem Dni Ostatnich - tzw. Ostatniej Dyspensacji) i męczennikiem. W roku 1844 startował w wyborach na prezydenta USA z programem zniesienia niewolnictwa. Był pierwszym kandydatem zamordowanym podczas kampanii prezydenckiej.

Według doktryny mormońskiej jako czternastoletni chłopiec w trakcie modlitwy doznał wizji religijnej, w której ukazali mu się Bóg Ojciec i Syn Boży, którzy przekazali mu, aby nie przystępował do żadnego z kościołów chrześcijańskich. Około trzy lata później – 21 i 22 września 1823 r. – miał ukazać mu się prorok Moroni, który przekazał mu, że na górze Cumorah znajdzie złote płyty z wyrytymi na nich inskrypcjami (jak Józef dowiedział się z samych płyt były one zapisane w tak zwanym języku reformowanym egipskim). Tekst złotych płyt, przetłumaczony przez Józefa Smitha pod natchnieniem bożym, zawarty został w Księdze Mormona. Opublikowano ją po raz pierwszy 26 marca 1830 roku. 6 kwietnia 1830 Józef Smith wraz z pięcioma przyjaciółmi założył Kościół Chrystusa, wkrótce nazwany Kościołem Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich. Józef Smith był jego przywódcą aż do 27 czerwca 1844 kiedy został zamordowany w miejscowości Carthage (w stanie Illinois). Następcą Josepha Smitha na stanowisku Prezydenta Kościoła został Brigham Young. (na podstawie Wikipedii)

Kapłaństwo – do kapłaństwa wezwani są wszyscy mężczyźni, członkowie Kościoła Jezusa Chrystusa. Kapłaństwo oznacza UPOWAŻNIENIE do działania w Imieniu Boga. Istnieją dwa kapłaństwa w Kościele, niższe – Aarona i wyższe – Melchizedeka. Kapłaństwo Aarona obejmuje upoważnienie do dokonywania chrztu, błogosławienia Sakramentu oraz modlitwy o pomoc aniołów. Kapłaństwo Melchizedeka oznacza upoważnienie do dokonywania wszystkich obrzędów w Kościele (poza przywilejami Kapłaństwa Aarona, posiadacz Kapłaństwa Melchizedeka ma m. in. możliwość: pieczętowania małżeństw na wieczność, błogosławienia przez nałożenie rąk oraz konfirmowania – patrz: konfirmacja).

Konfirmacja – obrzęd otrzymania Ducha Świętego; dokonuje go nad nowo-ochrzczonym osoba posiadająca Kapłaństwo Melchizedeka.

Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich – potocznie (choć niepoprawnie) zwany "Kościołem mormońskim". Szerzej należy do grupy wyznań tak zwanego Ruchu Świętych w Dniach Ostatnich. Na niniejszej stronie posługuję się także skrótową nazwą Kościół LDS (od angielskiego Latter-day Saints).

Inne wyznania wywodzące się z Ruchu Świętych w Dniach Ostatnich to między innymi:

1. Fundamentalistyczny Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich,

2. Ostatkowy Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich,

3. Zreorganizowany Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich

(dziś działający pod nazwą Społeczność Chrystusowa),

4. Strangici,

5. Kutleryci,

6. Gladdenici,

7. Hedrikici,

8. Godbyci,

9. Kościół Chrystusa z Poselstwem Eliasza,

10. Kościół Chrystusa Obszaru Świątyni,

11. Zjednoczone Bractwo Apostolskie

i kilka innych.

Księga Mormona – według wstępu do samej księgi jest ona „skróconą kroniką ludu Nefiego oraz Lamanitów”. Księgę (w postaci Złotych Płyt) odkrył na wzgórzu Cumorah w stanie Nowy Jork i przetłumaczył pod natchnieniem Józef Smith. Opisuje ona dzieje Lehiego, który uciekł z Jerozolimy ok 600 roku przed naszą erą ku ziemi zwanej dziś Ameryką oraz jego synów, od których wywodziły się dwa zwaśnione plemiona Nefitów i Lamanitów. Dostępne dziś egzemplarze zawierają podział na piętnaście kronik – także zwanych „księgami” - a ich tytuły zasadniczo pochodzą od imion amerykańskich proroków, którzy byli ich autorami. Szczególną częścią jest Trzecia Księga Nefiego, która opisuje objawienie się Nefitom Chrystusa po Jego zmartwychwstaniu.

Lamanici – potomkowie Lamana i Lamuela, synów Lehiego. Porzucili oni wiarę mojżeszową. Stali się dość prymitywnie żyjącym ludem. Według słów Księgi Mormona „lubowali się w morderstwach i pili krew zwierząt” (Księga Jaroma 6)

Mormoni – potoczne (choć nieprawidłowe) określenie świętych w dniach ostatnich, czyli członków Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich. Nazwa pochodzi od jednego ze świętych pism wyznawców tego Kościoła, Księgi Mormona.

Nauki i Przymierza – patrz: Doktryna i Przymierza

Nefici – potomkowie Nefiego, syna Lehiego. Amerykańscy wyznawcy religii mojżeszowej. Według zapisów z Księgi Mormona ich cywilizacja upadła około 421 roku naszej ery.

Obrzęd – święty, formalny akt dokonany dzięki upoważnieniu kapłańskiemu (np.: chrzest).

Odstępstwo (Apostazja) – po śmierci ostatniego z apostołów zabrakło proroków oraz ludzi, którzy pełniliby apostolskie urzędy. Stąd Kościół zaczął się dezorganizować. Dopiero w dniach ostatnich (trwających od pierwszej połowy XIX stulecia) urząd proroka oraz apostolstwo zostały przywrócone. Stało się to możliwe również dzięki odkryciu brakujących świętych pism chrześcijańskich, tak zwanej Księgi Mormona.

Perła Wielkiej Wartości – na Perłę Wielkiej Wartości składa się kilka różnych tekstów, które w zasadzie nie mają ze sobą nic wspólnego. Są to: Księga Mojżesza, Księga Abrahama – poruszają one podobne tematy, ale pisane były przez różne osoby – kolejny tekst Perły Wielkiej Wartości to tłumaczenie Ewangelii Mateusza autorstwa Józefa Smitha i Historia Józefa Smitha. W ostatniej Józef Smith zapisał swoje doświadczenia: wizje i powstawanie Księgi Mormona. Do tego dołożone są jeszcze Zasady Wiary – tekst powstały na prośbę pewnej gazety, której redaktorzy byli ciekawi w co wierzą święci w dniach ostatnich.

Pisma Święte – jest to zbiorcze określenie wszystkich ksiąg ważnych dla wiary, wzrostu duchowego i zbawienia zebranych w Biblii, Księdze Mormona, Perle Wielkiej Wartości oraz Naukach i Przymierzach.

Preegzystencja – stan dusz przed przyjściem na Ziemię.

Prorocy – Jak zaświadcza Biblia i Księga Mormona w starożytności Ojciec w Niebie posyłał ludzkości proroków, którzy przepowiadali światu zbawienie. W wyniku Odstępstwa na pewien czas prorocy przestali istnieć w dziejach ludzkości. Pierwszym nowożytnym prorokiem wyświęconym do tego urzędu przez samego Boga został Józef Smith.

Russel M. Nelson – obecny (od 2018 roku) prezydent i prorok Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich. Ur. w 1924 roku. Absolwent Uniwersytetu Utah, kardiochirurg. Studia doktoranckie odbywał na University of Minnesota. Jako pierwszy przeprowadził operację na otwartym sercu w stanie Utah. Doktor honorowy Uniwersytetu Brighama Younga i Utah State University. Członek licznych towarzystw naukowych. W 1984 powołany do Kworum Dwunastu Apostołów Kościoła przez ówczesnego prezydenta-proroka, Sperncera Kimballa. Z pierwszą (nieżyjącą) żoną, Datzel White, ma dziesięcioro dzieci. W 2006 roku pojął za żonę Wendy L. Watson.

Sakrament – obrzęd przyjmowania pobłogosławionego chleba i pobłogosławionej wody; jest aktem, przez który członkowie Kościoła odnawiają przymierze Chrztu oraz zobowiązują się zawsze pamiętać o Zbawicielu.

Upadek – wydarzenie w zamierzchłej przeszłości, przez które cała ludzkość stała się śmiertelna.

Wieczny postęp – zgodnie ze sławami samego Józefa Smitha jakąkolwiek zasadę inteligencji osiągniemy w tym życiu, powstanie ona z nami podczas zmartwychwstania. W przyszłym świecie dalej będziemy rozwijać swoje talenty, miłość, moc i inteligencję.

Złote Płyty – oryginał Księgi Mormona zapisany językiem egipskim reformowanym, odkryty przez Józefa Smitha na wzgórzu Cumorah.